Data en informatie

Inzet data en informatie voor verbeteren van gezondheid in de regio

Wereldwijd wordt steeds meer data verzameld. Zo ook in Nederland. Er zijn veel databanken, kenniscentra en applicaties waarin data uit allerlei domeinen ontsloten wordt. Data en informatie die we steeds vaker inzetten om een beeld te krijgen van de gezondheid in een regio. Robuust heeft het afgelopen jaar mooie stappen gezet in de ontwikkeling van data- en informatiegedreven werken. Robuusters Mark van Oirschot en Yvonne Jansen vertellen hierover.

“De vraag om ondersteuning bij het maken van een gezamenlijk gedragen regiobeeld zagen wij het afgelopen jaar toenemen. Om aan deze vraag te blijven voldoen is geïnvesteerd in de doorontwikkeling van onze applicaties.” Via een VEZN subsidie is een programma opgezet met drie doelen:

Verdieping en verbreding in het gebruik van openbare databronnen en data en informatie van de betrokken partijen.
Verbeteren aantrekkelijkheid van de vormgeving van de analyse.
Doorontwikkelen van de dienstverlening en ondersteuning van Robuust hierbij.

Het programma loopt inmiddels al bijna een jaar en er zijn al flinke stappen gezet.

Via een regioanalyse krijgt een regio een goed beeld over onder andere de gezondheid en het welzijn van haar inwoners, de geboden zorg en ondersteuning en de daarmee gemoeide kosten. Het kan daarbij gaan om alle inwoners of een specifieke groep mensen in een wijk, gemeente of regio.

Wanneer wordt een regioanalyse ingezet?

“De vraag naar een regioanalyse wordt vaak niet expliciet of op het juiste moment gesteld. Idealiter start je een regioanalyse bij aanvang van een samenwerkingstraject. We zien dat dit vaak niet het geval is. Vaak wordt deze vraag in een later stadium van een samenwerking gesteld, vanwege de wens voor monitoring. En ook horen we geregeld: ‘We willen iets met monitoring. Hier zijn Excelbestanden, kun je daar iets mee?’. Het is echter belangrijk om vooraf na te denken over vragen als; Wat wil je bereiken? Wat wil je doen? Waar hebben we het over? Wat zijn je doelen? Wat zijn je interventies?”

En wat hebben jullie hiervoor nodig?

“Het beantwoorden van deze vragen is niet mogelijk zonder de juiste mensen aan tafel en een goed beeld van de regio. Om aan de slag te gaan met een regioanalyse stellen we een werkgroep samen van mensen uit de deelnemende organisaties die de analysetaal begrijpen (controllers, analisten etc.), de juiste data en informatie kunnen aanleveren en deze kunnen vertalen naar een regioanalyse. Het is aan de bestuurders van de betrokken organisaties om de juiste mensen naar voren te schuiven. Aan de hand van een gezamenlijk regiobeeld kunnen vervolgens strategische en operationele doelen en interventies worden geformuleerd. Dit gehele proces is door Robuust inmiddels verfijnd. Ook in 2020 zet Robuust in op doorontwikkeling van data- en informatiegedreven werken.

Welke ontwikkelingen vinden er plaats?

“Landelijk is er veel data beschikbaar en we zien dat veel organisaties met data en informatie bezig zijn. Echter, niet alle data is openbaar en databronnen worden op verschillende manieren ontsloten. De afgelopen maanden is Robuust daarom actief in gesprek met diverse organisaties (Vektis, ZorgDomein, RIVM, ROS-netwerk, CBB, VWS, ZN, InEen etc.). We bespreken de meerwaarde, nut en noodzaak van het beschikbaar stellen en het combineren van bronnen uit meerdere domeinen en proberen hiervoor draagvlak te creëren. We zien namelijk dat er veel applicaties ontwikkeld worden, maar dat deze zich vaak beperken tot het beantwoorden van mono-dimensionale vraagstukken. We ervaren dat organisaties bij gezondheidsvraagstukken geneigd zijn om enkel te kijken naar bronnen over gezondheidszorg, maar vanuit het perspectief van positieve gezondheid is gezondheid een veel breder begrip, waardoor ook andere bronnen relevant zijn.
Verder zien we dat bij de ontwikkeling van applicaties niet altijd de eindgebruikers worden geraadpleegd. Wensen en behoeften blijven hierdoor onderbelicht met het risico dat de applicatie niet goed bruikbaar is. In 2020 gaat Robuust dan ook deelnemen aan diverse klankbordgroepen, zodat ook de wensen en behoeften van eindgebruikers meegenomen worden.”

Wat is een mooie uitdaging voor 2020?

“Data- en informatiegedreven werken is nog geen gemeengoed binnen de samenwerkingen die we vanuit Robuust begeleiden, terwijl deze werkwijze veel inzichten geeft in hoe het ervoor staat in een regio, gemeente of wijk. Niet alleen informatie rondom gezondheid wordt inzichtelijk, maar ook bredere maatschappelijke vraagstukken worden zichtbaar. Zo zijn bijvoorbeeld veiligheid, milieu en omgeving enkele aspecten die veel invloed kunnen uitoefenen op de gezondheid van inwoners.
Met deze brede kijk kunnen we ook in beeld brengen met welke partijen samengewerkt moet worden om maatschappelijke vraagstukken op te lossen. Het zou mooi zijn als in 2020 meer organisaties het nut, de noodzaak en de meerwaarde van data- en informatiegedreven werken inzien.”