We zien in ons werkveld een aantal thema’s terugkomen die bijdragen aan de maatschappelijke problemen van nu. Van eHealth, een gedachtegoed zoals ‘Anders denken, doen en organiseren’ tot een methodiek als de patiëntreis. We verdiepen ons hierin, zijn op de hoogte van de laatste trends en ontwikkelen kennis en nieuwe methodieken. Hierdoor kunnen we kennis uit dragen in de regio, anderen inspireren en nieuwe ontwikkelingen in gang zetten.
De evaluatie van de integrale wijkaanpak Hoensbroek (Heerlen) was aanleiding voor zorgverzekeraar CZ om deze aanpak verder te onderzoeken.
CZ wil als onderdeel van haar Regioregie domeinoverstijgende samenwerking stimuleren om te komen tot een betere en betaalbare zorg en gezondheid. Een integrale wijkaanpak wordt gezien als een vehikel om die samenwerking rondom de inwoner vorm te geven. Robuusters Lianne en Marieke hebben 11 praktijkvoorbeelden, aangevuld met wetenschappelijke bronnen, onderzocht en gekeken wat daarbij de belangrijkste geleerde lessen zijn en wat bekend is van de effecten van een integrale wijkaanpak. Resultaat is een referentiekader met 14 inzichten.
Er is er veel diversiteit in de wijze van meten en monitoren van de effecten. Er zijn positieve effecten gemeten, enkel deze gelden voor individuele casuïstiek en meten nog niet het totaal van alle gezondheidsaspecten. Belangrijke conclusie is dat elke integrale wijkaanpak maatwerk is en vooral vorm en inhoud krijgt in het gesprek tussen inwoners en professionals in de wijk. Robuust gaat proactief verder met het uitwisselen van inzichten en het bijeenbrengen en begeleiden van netwerken rondom integrale wijkaanpakken.
Het enthousiasme over de resultaten van Anders Denken Doen en Organiseren (ADDO) in Proeftuin Ruwaard in 2016 werkt aanstekelijk.
De aanpak is in verschillende andere plaatsen als basis voor verandering toegepast. We ervaren echter dat het behoorlijk wat vraagt van alle betrokkenen om écht iets anders te doen binnen bestaande structuren en gewoontes.
Het blijkt dat onafhankelijke of ‘meerpartijdige’ procesbegeleiding belangrijk is bij het koers houden op de bedoeling en het inrichten en uitvoeren van het gezamenlijk leren. In 2021 was Robuust daarom in diverse regio’s als sparringpartner, adviseur of programmamanager betrokken bij het opstarten, doorontwikkelen en herijken van deze manier van werken in diverse netwerken.
Daarnaast heeft Robuust in 2021 op allerlei manieren geïnvesteerd in het delen van de lessen in en vanuit de netwerken waar we bij betrokken zijn. Hiervoor werden ‘communities of practice’ opgezet waar betrokkenen uit diverse netwerken ervaringen met elkaar kunnen delen. Ook deelden we in de vorm van presentaties, teams-sessies en allerlei gesprekken de aanpak en de principes van ADDO.
In 2021 vond een doorontwikkeling plaats van de website www.andersdenkendoenorganiseren.nl zodat het ‘actieleren’, de kern van ADDO, een stimulans werd voor iedereen die aan de slag ging met deze aanpak.
Door met een brede blik naar de omgeving te kijken, zie je verbindingen die samenhangen met jouw eigen drijfveren, de ambities van jouw organisatie en jouw netwerk.
Door deze verbindingen te verkennen kom je onverwachte mensen en organisaties met nieuwe perspectieven tegen die jou en je netwerk kunnen inspireren en voeden. Dat zien we onder andere in de Mijnstreek en binnen Slimmer Leven. We zien onverwachtse verbindingen ontstaan tussen mensen doordat we ontmoetingen organiseren buiten bestaande netwerken en samenwerkingen. In 2021 zijn we ons, vanuit vraagstukken uit de praktijk, meer gaan verdiepen in dit ecosystemisch perspectief en de meerwaarde hiervan. Hoe ondersteunen en begeleiden we organisaties hierin? Zie het thema netwerkregie.
In de regio’s waar Robuust actief is, zien we naast de meer vastomlijnde, gestructureerde programma’s ook andere samenwerkingsvormen.
Mensen en organisaties die elkaar opzoeken omdat ze iets voor elkaar kunnen betekenen, zonder dat er meteen sprake is van een vaste samenwerkingsstructuur. Deze nieuwe vormen vragen ook om een andere ondersteuning en begeleiding van Robuust. Onder de noemer ‘netwerkregie’ helpen we organisaties waardevolle verbindingen te herkennen en hier betekenis aan te geven. Samen gaan we op zoek naar vragen als: Waar kunnen we ons gezamenlijk voor inzetten? Hoe kunnen we mensen, organisaties en netwerken verbinden? Het is een proces waarin we de samenwerking verder ontwikkelen.
Door corona is er een enorme versnelling geweest in eHealth en de digitalisering van de zorg.
Digitale communicatie is voor de patiënt of cliënt in korte tijd van onschatbare waarde geworden. Digitalisering en eHealth is overal en toch is het een thema dat veel aandacht nodig heeft om het een natuurlijk onderdeel te laten zijn bij samenwerking in de regio. Robuust spant zich in om kennis over het thema te verzamelen en deze in te brengen in de initiatieven die we begeleiden. Best practices uit de praktijk verspreiden we in ons werkgebied. Een belangrijk aandachtspunt in regionale samenwerking is dat digitalisering niet als een ‘los’ thema wordt gezien, maar geïntegreerd wordt in het proces van verandering. Alleen zo kan je de juiste zorg op de juiste plek door de juiste professional organiseren.
Sinds 2019 zien we de vraag naar ondersteuning op datavraagstukken binnen samenwerkingen toenemen.
Die ondersteuning bieden we vanuit onze visie dat data en informatie middelen zijn om focus aan te brengen, uitdagingen te prioriteren en om gezamenlijk toe te werken naar passende oplossingen. In 2021 hebben we meer focus gelegd op monitoring en evaluatievraagstukken. Monitoring en evaluatie kunnen op een passende manier ingericht worden als:
Veel aandacht geven we dan ook aan het adresseren en agenderen van datagedreven werken binnen samenwerkingen om op deze manier impact in de regio te kunnen realiseren. Onze animatie laat goed zien hoe we dit soort ontwikkelingen in ons werkgebied ondersteunen en begeleiden.
Vanuit een andere kijk op zorg en gezondheid komt steeds nadrukkelijker het belang van preventie in beeld.
Niet alleen uit oogpunt van kostenbeheersing en toegankelijkheid van de eerstelijns gezondheidszorg, maar vooral vanuit het perspectief van het realiseren van een goede gezondheid voor de inwoners in het werkgebied van Robuust.
We benaderen het thema preventie bij Robuust als een domeinoverstijgende, integrale en pro-actieve aanpak van gezondheidsproblemen. De leefomgeving met het sociale domein, het thema duurzaamheid, de fysieke woonomgeving en het thema arbeid komt daarbij steeds nadrukkelijker in beeld.
In 2021 bereikten ons vragen vanuit nieuwe klanten zoals woningcorporaties en gemeenten, die onze expertise zochten voor nieuwe trajecten of beleid. In verschillende regio’s en op verschillende thema’s is hiermee ervaring opgedaan en zijn successen geboekt. Zoals bijvoorbeeld in de regio Oss-Uden-Meijerijstad waar we de rol van bedrijfsartsen, arbodiensten en bedrijven goed in beeld brachten door het inzetten van de klantreis. De aandacht voor preventie met daarin de inzet voor een gezonde leefomgeving blijkt een succesvolle voorwaarde voor een gezonde toekomst.
We willen dat de mensen waar het om gaat, de inwoner, de cliënt of patiënt, zichtbaar worden in de samenwerking- en verandertrajecten die we begeleiden.
2021 stond vooral in het teken van de vraag: Hoe zetten we participatie structureel en duurzaam in en hoe gaan we van praten naar doen? Dit had zowel betrekking op de interne organisatie van Robuust als de partijen die we begeleiden bij hun samenwerkingsvraagstukken. Dit doen we door participatie altijd als vast onderdeel te benoemen in offertes die we uitbrengen en het gesprek hierover aan te gaan. We ontwikkelden in 2021 praktische werkvormen en tools om met partijen aan de slag te gaan op dit thema. Daarnaast zochten we op dit onderwerp nadrukkelijk de samenwerking met zorgverzekeraars op zoek naar een gezamenlijk partnerschip in de regio’s waar Robuust actief is. Een mooie ontwikkeling die we in 2022 actief voortzetten.
In 2021 is de methodiek van de patiëntreis in verschillende workshops ingezet.
Vanwege coronamaatregelen is de fysieke workshop met goed resultaat omgevormd naar een online workshop. De reis van de patiënt is steeds voorafgaand aan de workshop opgenomen en tijdens de digitale workshop gepresenteerd aan de deelnemers in het bijzijn van de patiënt. De methodiek is verfijnd door positieve gezondheid te integreren met de verschillende sporen in de reis.
De patiëntreis sluit aan bij de behoefte om naast kwantitatieve data ook kwalitatieve informatie te verkrijgen: tellen en vertellen, de patiënt daadwerkelijk leren kennen, de vraag achter de vraag leren kennen, oog hebben voor ontwikkelingen als zelfregie.
ROC Gilde Opleidingen wil de reis van de patiënt inzetten voor de opleiding van verpleegkundigen en maakt de methodiek onderdeel van het curriculum van de opleiding. Dit onderstreept nog eens hoe actueel en waardevol de methode is. Voor Robuust een mooi hoogtepunt in 2021.
Ook voor ROS-collega’s in den lande is in een gezamenlijke online workshop een start gemaakt met het overdragen van de methodiek, zodat ook zij de patiëntreis in hun werk kunnen toepassen.
Deze video brengt mooi in beeld wat de patiëntreis voor een van onze opdrachtgevers heeft opgeleverd.